Đặc điểm hình thái của cây Nhãn
Cây Nhãn là loài cây ăn quả không còn xa lạ với chúng ta. Loài cây này hiện được trồng với đa dạng giống.
Tên khoa học: Dimocarpus longan
Họ thực vật: họ Sapindaceae
Cây Nhãn là cây thân gỗ, thân cây tròn to, là giống cây lâu năm. Có nhiều cành nhánh, cây cao khoảng 3 – 10m. Vỏ cây xù xì và có màu nâu xám.
Lá cây xanh đậm, thuôn dài, mép lá nguyên không có răng cưa. Lá thường mọc so le, các tán lá lớn, tròn và rậm rạp.
Hoa Nhãn màu vàng nhạt, hoa nhỏ. Thường mọc thành chùm lớn ở kẽ lá hoặc đầu cành.
Quả hình tròn, vỏ quả màu vàng xám. Cùi thịt màu trắng, nhiều nước, có vị ngọt thanh, thơm ngon. Quả có hạt, hạt màu đen.
Ứng dụng của cây Nhãn
Nhãn là loài cây ăn trái quen thuộc ở nước ta, công dụng lớn nhất của nó là lấy quả. Quả Nhãn có giá trị dinh dưỡng cao, chế biến nên nhiều món ăn ngon miệng. Một số món ăn như chè, mứt. Hay có nhiều công dụng trong y học. Quả có thể ăn tươi, sấy khô hay đóng hộp.
Bên cạnh đó, Nhãn cũng là loài cây mang lại giá trị kinh tế cao cho người nông dân. Ngoài quả của cây thì hoa nhãn là nguồn thức ăn chủ yếu và thơm ngon của loài ong mật. Các gia đình nuôi ong lấy mật thường trồng Nhãn để lấy mật ong tốt, thơm ngon, giàu dinh dưỡng. Bên cạnh đó, hạt nhãn được dùng để gội đầu hoặc chữa bệnh. Theo dân gian hạt chữa được các bệnh chốc lở, ghẻ ngứa, đứt chân tay.
Ngoài việc trồng lấy quả, Nhãn cũng là cây bóng mát. Với tán lá xanh quanh năm, đem đến không gian trong lành, giúp điều hòa không khí, cải thiện môi trường sống. Thường được ưa chuộng trồng ở nhiều không gian như khu đô thị, khu công nghiệp, công viên, quán cafe.
Ở những khu vực có diện tích nhỏ hẹp, cây Nhãn có thể được trồng trong chậu, trong bồn. Vừa trang trí cảnh quan vừa cho quả ngon, ngọt. Cây có tán xanh mát thích hợp cho việc tạo mảng xanh ở các không gian nhỏ và tiết kiệm diện tích. Cây thường được trồng trong sân vườn, trước nhà hay các chậu hơn nhỏ đặt ở sân thượng.
Cách trồng và chăm sóc Nhãn
Cây Nhãn là loài cây dễ trồng và chăm sóc, ít sâu bệnh. Thích nghi tốt với khí hậu nhiệt đới như nước ta, cây chịu rét, chịu hạn rất tốt.
Cây Nhãn có thể nhân giống bằng phương pháp chiết cành.
Nên trồng cây ở các không gian rộng rãi, thoáng gió, nhiều nắng để cây ra hoa và kết quả nhiều.
Nhãn là loài cây không kén đất. Có thể trồng trên nhiều loại đất từ đất tốt đến dất xấu, nghèo dinh dưỡng, đất mặn. Tuy nhiên nên trồng trong nền đất thoát nước tốt, giàu dinh dưỡng để cây ra trái nhiều và chất lượng. Khi mới trồng nên tưới nước thường xuyên để đất ẩm giúp cây bám rễ tốt, thích nghi và phát triển nhanh.
Thường xuyên cắt tỉa cành sau khi thu hoạch quả. Thường cắt bỏ những cành yếu, bị sâu bệnh hay các cành mọc lộn xộn ở trên tán cây. Ngoài ra khi thấy cây xuất hiện lá vàng, lá úa, lá héo thì phải cắt bỏ đi ngay và chăm sóc phân bón để cây tiếp tục phát triển tốt.